61

İst127b, Aya 48b, Mil46a
Mefʿūlü mefāʿīlü mefāʿīlü faʿūlün
1. a. Sensüz ṣanemā cismüme bu cānı gerekemez
b. Cānum sen imişsün baña cān anı gerekmez
2. a. Gülzār·ı ẖadüñsüz baña ey cān·ı cihānum
b. Firdevs·i cinān ü gül·i ẖandānı gerekmez
3. a. Dişüñ var iken lüˀlüˀ vü mercānı niderler
b. Laʿlüñ var iken çeşme·i ḥayvānı gerekmez
4. a. Derdüñ yeter ey dōst benüm derdüme emsem
b. Dil ẖastene cānā daẖi dermānı gerekmez
5. a. Ḫaddüñle ḳaddüñ ü ruẖun var iken ey dōst
b. Serv ü semen ü lāle vü reyḥānı gerekmez
6. a. Cānānuñı terk it didi cānuñ gerekise
b. Mihrī didi cānānı gerek cānı gerekmez
7. a. Öldürmekse ey dōst raḳībī yeter elḥāḳ
b. Ol ḳelb·i laʿīnüñ bir avuç ḳanı gerekmez

62

İst127a
Mefʿūlü mefāʿīlü mefāʿīlü feʿūlün
1. a. Sen var(i)ken ey dōst baña yār gerekmez
b. Cevrüñ çekeyüm ġayri vefādār gerekmez
2. a. Cevrüñ de vefādur baña derdüñ de devādur
b. Bī-mār·ı dile bir daẖi tīmār gerekmez
3. a. Cānā bu cihān içre vefādār ṣanemler
b. Her kūşede gerçi nicesi var gerekmez
4. a. Kūyuñda senüñ dāˀimā ʿüryān olayın dek
b. Cennetde baña ḥülle vü destār gerekmez
5. a. Pend itme baña yār içün yarını nāṣıḥ
b. Yārum baña pendüñ saña hey var gerekmez
6. a. Çeşmüñ beni öldürdi vü sen yoḳ niçe dirsin
b. Ġamzeñ ẖo şehādet ider inkār gerekmez
7. a. Mest·i mey·i ʿışḳ ol yüri ʿālemde ey Mihrī
b. Pes rind ü ẖarābāt olana ʿār gerekmez

63

İst127b, Aya 48b, Mil46b
Mefʿūlü mefāʿīlü mefāʿīlü feʿūlün
1. a. ʿIşḳ āteşine yanıcı pervānelerüz biz
b. Bu āteşe per yaḳmıyacaḳ ya nelerüz biz
2. a. Nūş eylemişüz rūz·ı ezel cāmını ʿışḳuñ
b. Tā ḥaşre dek ol şevḳ(i)le mestānelerüz biz
3. a. Var ẖān-ḳaḥı bekle riyāy ile sen ey şeyẖ
b. S̲ābit ḳademüz sākin·i meyẖānelerüz biz
4. a. Ġāfil ḳomazuz ẖublaruñ elden ölince
b. Zencīr·i ser·i zülfiñi divānelerüz biz
5. a. Rüsvālıġumuz ẖalḳ·ı cihān bildi ne ġam çün
b. Gūş eylemezüz nāṣıḥı rindānelerüz biz
6. a. Meydānına ʿışḳuñ bugün iẖlāṣla girdük
b. Baş oynayıcı bir niçe merdānelerüz biz
7. a. Ey dōst raḳībile ṭurup ṣoḥbet idersin
b. ʿUşşāḳlaruz çün yine bī-gānelerüz biz
8. a. Ḳılmaḳ dileriseñ dil·i vīrāneyi maʿmūr
b. Gel göñlümüzi yap ḳatı virānelerüz biz
9. a. Terk·i dil ü cān itmeyecek dōst yolında
b. Ey Mihrī nice ṭālib·i cānānelerüz biz

64

İst128b, Mil 45a, Aya 47b
Feʿilātün feʿilātün feʿilātün feʿilün
1. a. Gördi bir māh-likāyı yine sevdi gözümüz
b. Göz ucından göze göz odlara atduḳ özümüz
2. a. Leb·i vaṣfından anuñ ṣormaġa ben cān virürem
b. ʿArż·ı ḥāl itmeġe līkin aña doymaz yüzümüz
3. a. Ruẖ·ı devrinde virür zülfi bize ʿömr·i dırāz
b. Feraḥından bir olupdur gicemiz gündüzümüz
4. a. Yapışup dāmen·i aġyāra müdārā iderüz
b. Nitekim yalvaruruz bir çöpe geçmez sözümüz
5. a. ʿIşḳ·ı rāhında anuñ ẖāk ile yeksān olalum
b. Cān mülkin yıḳalum göklere çıḳsun tozumuz
6. a. Āsumānīler atar göklere āhum dün ü gün
b. Berḳ·i āhumla ʿaceb yanmaz ise yıldızumuz
7. a. Ruẖ·ı şemʿine anuñ Mihrī çü pervānelerüz
b. Yanalum yaḳılalum bir pula almaz yüzümüz

65

İst128b
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Neyleyem bī-çāreye göñlüm bir dem olmaz yārsuz
b. Öpsem olmaz nitekim cehd eylerem bu ʿārsuz
2. a. Ben dilümde nāmını vird itdüm ammā dil-berüm
b. Bir dem añmaz ādem olmaz bir nefes aġyārsuz
3. a. Vaṣlını iḳrār idüp ṣaldı beni sevdālara
b. Döndi inkār eyledi bu dīnī yok iḳrārsuz
4. a. Ey ṭabīb·i cān meded bī-māruñam öldüm meded
b. Didi ẖūdur ʿāşıḳ öldürmek baña tīmārsuz
5. a. Görmedüm bir ẖūb kim yanında olmaya raḳīb
b. Bu cihān baġında hiç gül olmaz imiş ẖārsuz
6. a. Ḫūblaruñ mihrini Mihrī ölürüz terk itmezüz
b. Kim ne dirise disün biz olmazuz yarsuz

66

İst128a, Aya48a, Mil45b
Fāilātün fāilātün fāilātün fāilün
1. a. Yolına can virmege cānāne gelmişlerdenüz
b. Ṭālib·i derd olmışuz dermāne gelmişlerdenüz
2. a. Başumı ṭop itmeg içün zülfüñüñ çevgānına
b. ʿIşḳıñuñ meydānına merdāne gelmişlerdenüz
3. a. Mührüñi göñülde muḥkem ṭutmışum ḥaḳ söylerem
b. Ṣıdḳ ile Manṣurveş urġāne gelmişlerdenüz
4. a. Gülsitān·ı hüsnüñüñ her kūşesinde dōstum
b. Bülbül·i gūyā olup efġāne gelmişlerdenüz
5. a. Gelmişüm ḥüsnüñ zekātından ki şeyallah idem
b. Ṣanma bu derviş·i cānā nāne gelmişlerdenüz
6. a. Ey tabīb·i dil beni bend ile dermān vaktidür
b. Zülfüñüñ zencīrine dīvāne gelmişlerdenüz
7. a. Şemʿ·i ruẖsārına cānānuñ ey Mihrī dāˀimā
b. Yānalum pervāneveş çün yāne gelmişlerdenüz

Ḥarf·i Sīn
Sīn

67

İst128a, Mil47a, Aya49b
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Nitekim yārüñ yolında cān virüp itdüm heves
b. Vuṣlatına bulmadum ʿālemde bir gün dest-res
2. a. Yıllar ile görmezem yārüm yüzin ben müddeʿī
b. Sāyesi gibi ḳatından eksik olmaz bir nefes
3. a. Lāʿl·i şīrīnüñe ben cān virürem irmez elüm
b. Āh kim ḳarşumda dāˀim lā-tekellüf yer mekes
4. a. Nice feryād idesin ʿışḳuñ belāsından göñül
b. Bulmaduñ ʿālemde çün feryāduña feryād-res
5. a. Kūyuñ içre geceler tā ṣubḥ olınca dōstum
b. İtlerüñle hem-dem olduġum baña ʿālemde pes
6. a. ʿĀşıḳuñ ḳadrin bilür yolında cān virseñ revā
b. Bī-vefā hercāˀiler sevdāsına yelmek ʿabes
7. a. ʿĀrife bir ḥarf pesdür hiç taṭvīl eyleme
b. Ṭāliʿüñ yoḳdur güzellerden ey Mihrī sözi kes

Ḥarf·i Şın
Şın

68

İst129b, Aya 49b, Mil 47b
Mefāʿīlün mefāʿīlün mefāʿīlün mefāʿīlün
1. a. Ruẖuñ envār·ı şevḳinden ṭolupdur bu cihān āteş
b. Vücūdum mülkini yaḳsa ʿaceb mi her zaman āteş
2. a. Yaḳup ʿışḳuñ odın sīnemde dāˀim saḳlaram cānā
b. Anuñçün ẖāne·i dilde yanar her dem nihān āteş
3. a. Firākuñla visālüñle dil·i mehcūr ey dilber
b. Olur her nār bir gülşen olur her gülistān āteş
4. a. İlāhī gülşen·i ḥüsnin gözüm yaşı ile sen saḳla
b. Ṭolupdur gerçi āhumdan zemīn ü āsuman āteş
5. a. Çıḳar cān rāẖtını şehr·i bedenden Mihrī dil-ẖaste
b. Fedā ḳıl yār olunda ki ider nā-geh ziyān āteş

Ḥarf·i Ṣād
Ṣād

69

İst129b, Aya 50a, Mil 48a
Fāʿilātün mefāʿīlün feʿīlün
1. a. Dost beḥaḳḳ·ı sūre·i iḥlāṣ
b. Beni öldür belādan eyle ẖalaṣ
2. a. Yeter atsun müjeñ tīrini ḳaşuñ
b. Oḳ nişānına urdı yayuñı aṣ
3. a. Dil·i dīvānemüzi zülfüñde
b. Dōstum bir kıl ile baġla ya aṣ
4. a. Maʿnā dükkānıçinde ṣarrāf ol
b. Sende bulsun ḳāmusı gevher·i ẖāṣ
5. a. Virme nādān eline kim ne bilür
b. Altınuñ ḳıymetini ehl·i raṣāṣ
6. a. Baḥr·i şiʿr içre Mihrī bir dürdür
b. Ki anı görmemiş ola ġavvāṣ

Ḥarf·i Ḍād
Ḍād

70

İst129a, Aya 50a, Mil 48a
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Teşnedür dil leblerüñden çeşme·i cāñ eyle ʿarż
b. Ḫıżr-veş ẓulmette ḳaldum āb·ı hayvān eyle ʿarż
2. a. Ruẖlarunuñ pertevin setr itmesün kāfir ẖaṭuñ
b. Hey begüm göster cemālüñ nūrın īmān eyle ʿarż
3. a. Müntehā ḳaddüñ gibi bir nārven görsün henüz
b. Būstāna gel bugün serv·i ẖırāman eyle ʿarż
4. a. Pāḍişāhum seyr iderken bāġ·ı ḥüsnüñ kūşesin
b. Bu dil·i dervīşüñe sib·i zenāẖdān eyle ʿarż
5. a. Ḫāk·i pāyine nis̲ār etmeklikiçün dil-berüñ
b. Ḳanlu yaşuñdan ey Mihrī dürr ü mercān eyle ʿarż

Ḥarf·i Ṭaˀ
Ṭaˀ

71

İst129a, Aya 50b, Mil 48b
Mefūlü fāilātü mefāīlü fāilün
1. a. ʿArż itdi gülşene görüñ ol gülʿiẕār ẖaṭ
b. Naḳş itdi gül varaḳlarına yazdı yār ẖaṭ
2. a. Ṣandum seḥāba girdi veyāẖud ṭutıldı gün
b. Olmış güneş yüzinde meġer āşikār ẖaṭ
3. a. Yazmış cemāli levḥine reyḥān ẖaṭ·ı rikāʿ
b. Devr·i ḳamerde gör nice bulmış ḳarār ẖaṭ
4. a. İster ki laʿli çeşmisīle tāze ter ola
b. Āb·ı kenāre geldügi bu sebzezār ẖaṭ
5. a. Bildi ẖadin de yazdı ẖaṭın ḳıl ḳalemle yār
b. Merġūb olur kenāre yazılsa ġubār ẖaṭ
6. a. Şimden girü vefā ẖaṭını ḳıl ḳalemle yaz
b. Cān levḥasında ṣaḳlayalum yāḍigār ẖaṭ
7. a. Geldi ʿiẕārı üstine leşker çeküp bugün
b. ʿĀşıḳların yaʿni ki ide tār ü mār ẖaṭ
8. a. Ṣanma cemāl·i ayīnesinden gözüm ıram
b. Bir toz getürmek ile sen ey nā-bekār ẖaṭ
9. a. Geldise ẖaṭṭı gül yüzine Mihrī ġam degül
b. Ter ġonca iken eylemişüz iẖtiyār ẖaṭ

Ḥarf·i Ẓeˀ
Ẓeˀ

72

İst 129a, Aya 51a, Mil 48b
Mefūlü mefāīlün mefūlü mefāīlün
1. a. Cān bülbüli itdükçe sen ġonca-dehāndan ḥaẓ
b. İtmedi cihān içre bir bāġ·ı cināndan ḥaẓ
2. a. Ey ehl·i ṣafā cehd et ʿışḳ ile geçir ʿömri
b. Bulmaḳ dileriseñ ger cān ile cihāndan ḥaẓ
3. a. Tīr·i müjeñi cānā atsun ḳo kemān ebrūñ
b. Eyler bu dil ü cānum ol tīr ü kemāndan ḥaẓ
4. a. Gülzār·ı cemālüñi bozdı mı ṣanur ẖaṭṭuñ
b. İtmez mi ṣafā ehli her vaḳt ẖazāndan ḥaẓ
5. a. Çeşmi dirimiş Mihrüñ cānın ḳıluram yaġma
b. İtsün iderüz ġayet hey biz o ziyāndan ḥaẓ

Ḥarf·i ʿAyın
ʿAyın

73

İst 130b, Aya 51a, Mil 49a
Mefāīlün mefāīlün feūlün
1. a. Dile cevrin ḥabīb itmişdi ḳāṭıʿ
b. Dirīġā yine beñzer itdi rāciʿ
2. a. İçer ṣu yirine ḳanumı ġamzeñ
b. ʿAceb budur ki olmaz daẖi ḳāni
3. a. Beni bir tīrle öldürmüşdi ġamzeñ
b. Arada çeşmüñ olmasaydı māniʿ
4. a. Düşelden ʿışḳuñuñ sevdāsına āh
b. Neler oldı benüm başuma vāḳiʿ
5. a. Ṭapuñdan ummazidim dost āẖir
b. Ḳatuñ olayıdı külli żāyiʿ
6. a. İrilmez yāra cehd ile ey Mihrī
b. Kişide olmıyacaḳ zerre ṭālīʿ

Ḥarf·i Ġayn
Ġayn

74

İst 130b, Aya 51b, Mil 49b
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Bir büt·i gül-çihre ile ʿārif ol ʿazm eyle baġ
b. Fırṣatı fevt itme seyrān it ki tīz giçer bu çaġ
2. a. Baġruñuñ ḳanı ile pür eyle çeşmüñ sāġarın
b. Dil kebābından ḥabībe mā-ḥażar eyle yaraġ
3. a. Gonca laʿli yāḍına nūş eylesün gülgūn-mey
b. Lāle ẖaddi şevḳına ser-mest olup ṣunsun eyaġ
4. a. Vaḳt·i nevrūz irdi bu es̲nāda ġāyet cehl ola
b. Bir nefes olmaḳ ḥabībüñ ẖāk·i pāyinden ıraġ
5. a. Ya sevindür ʿīd·i vaṣluñla ya öldür Mihrīyi
b. Ḳıl teraḥḥüm vaḳtidür kim süñüge irdi bıçaġ

75

İst 130a, Aya 51b, Mil 49b
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Dōstum dil mürġine ḳurmış ḳara zülfeynüñ aġ
b. Göz ḳızardup düşdüm illā āh kim müşkül duzaġ
2. a. Nitekim cehd eylerem meyl itmeyem meh-rūlara
b. Çıḳarur yoldan beni bir zülfi ḳara yüzi aġ
3. a. Ol ḳadar yaḳdum şehā ʿışḳuñ fitīlin sīnede
b. Ḳurıdı cismümde ḳanum eridi yürekde yaġ
4. a. Yaḳmasa ġam ẓulmetinde ḳalmış idüm tā ebed
b. Ruẖları nārı ẖayāli ẖāne·i dilde çerāġ
5. a. Düşdi Mihrī bir perīnüñ zülfinüñ çengāline
b. Key hünerdür bu belādan ḳurtarursa cānı ṣaġ

Ḥarf·i Feˀ
Feˀ

76

İst 130a, Aya 52a, Mil 50a
Feʿilātün feʿilātün feʿilātün feʿilün
1. a. Şimdiden girü cihān ẖūblarınuñ vārına yuf
b. Ḳurı daʿvālar ile itdügi iḳrārına yuf
2. a. Eyü çekdüñ bularuñ cevr ü cefāsın be yüri
b. Nice bir yalvaralum yārına aġyārına yuf
3. a. Hey bu rīş ẖandelerüñ bir beşi vü biñ dil ile
b. ʿĀşıḳuñ aldayıcı ḳavli yalan yārına yuf
4. a. Seveni sevmez ü bunlar ha sever sevmeyeni
b. Ḳo bu maḥbūblaruñ dünyede bī-ʿārına yuf
5. a. İʿtimād itdügiçün ʿahdine hercāˀīlerüñ
b. Mihrīnüñ daẖi cihāñda çürük efkārına yuf

77

İst 130a, Aya 52a, Mil 50a
Mefʿūlü mefāʿīlü mefāʿīlü faʿūlün
1. a. Ġamzeñ ġarażı cān ise cānā ne tekellüf
b. Başumda senüñ cān daẖi cānā ne tekellüf
2. a. Ger sen ḳılasın dōst ser·i zülfüñi çevgān
b. Ben daẖi ḳılam başumı meydāne tekellüf
3. a. Geldükçe ẖayālüñ dile mihmān ṭutar elde
b. Ḫūn·ı cigerümle ṭolu peymāne tekellüf
4. a. Kūyuñda raḳībüñi aṣayduḳ boġazından
b. İt degmeñüz olmaz yazuḳ urgane tekellüf
5. a. Mihrī saña bin cān dileriseñ virür ey dost
b. Bir būse vire sen de aña rindāne tekellüf

Ḥarf·ı Ḳaf
Ḳaf

78

İst 131b, Aya 54b, Mil 52b
Mefūlü fāilātü mefāīlü fāilün
1. a. Cürmüm nedir ki dilbere bizden ṣafāsı yoḳ
b. Ben bendesine ẕerrece meyl ü vefāsı yoḳ
2. a. Her bir ẖabīs̲le ṣalınur nice ölmeyem
b. Gördükçe beni yüz çevirür merḥabāsı yoḳ
3. a. ʿIşḳuñ esīri derd ile dermānda kim begüm
b. Alsañ bizim de göñlümüz ele ẖaṭāsı yoḳ
4. a. Her bī-nevāya vaṣl·ı nevāsın ʿaṭā ider
b. Ben bī-nevāya zerrece vaṣl·ı ʿaṭāsı yoḳ
5. a. Bir nev-bahāra bir gün olur kim ẖazān irer
b. Ġırra olma ḥüsne sevdügüm āẖir beḳāsı yoḳ
6. a. Her māh-rūy ʿāşıḳuñ āhı duẖanıile
b. Hiç görmedüñ ki soñra yüzinüñ ḳarası yoḳ
7. a. Atma Halil-veş beni odlāre ey rakīb
b. ʿĀşıḳ bu yolda yanmaġa ṣanma rıżāsı yoḳ
8. a. Ey dil hemīşe cevr ü cefāya taḥammül it
b. Ṣanma cihānda her kişinüñ bir belāsı yoḳ
9. a. Mihrī gerekse yolına cān vir gerek cihān
b. Oynar güler rakīb ile senden ṣafāsı yoḳ

79

İst 131b
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Ḫırḳaʿ·i ʿirfāndan it zāhid başuña tāclıḳ
b. Ger dilerseñ görmeyesin tā ebed muḥtāclıḳ
2. a. Cürʿa·i ʿışḳ·ı mecāzı nūş eyle ṣıdḳ ile
b. Tā ḥaḳīḳatden yaña yol bulasın miʿrāclıḳ
3. a. Nefsüñi ten ẖānesinden çek ḳanāʿat küncine
b. Kim seni esrār·ı ġayba ergüre bu aclıḳ
4. a. Cehd idüp dīdara ir çekme beriyye zaḥmetin
b. Edegör Kāˀbe ṭavāfın itmeden ḥaccāclıḳ
5. a. Nice bir nā-ḥaḳ yere ḳanlar dökersin ẓulm ile
b. Varise ʿaḳluñ gel eyle nefsüne ḥaccāclıḳ
6. a. Ney gibi iñle derūnuñdan ḳo bülbül nālesin
b. Ḳumrī gibi dōst dōst di eyleme dürrāclıḳ
7. a. Aṭlasına virme sen Mihrī emīrüñ fāriġ ol
b. Dervīşüñ yiter palāsı ʿārife dībāclıḳ

80

İst 131a
Fāʿilātün fāʿilātün fāʿilātün fāʿilün
1. a. Dāmen·i dil-berden olalı başuma tāclıḳ
b. Ḥamdülillāh kimseye göstermedüm muḥtāclıḳ
2. a. Ruẖları naṭʿında şehmāt olmadan cān oynaram
b. Ālem içre var ise ancaḳ ola leclāclıḳ
3. a. Tācir·i ʿışḳı olaldan şehr·i dilde her zemān
b. Ġayriler sīm ile zer ben cān virürem bāclıḳ
4. a. Ben kemān ebrūlaruñ göreli ḳurbān olmışam
b. Ġamzesi tīrine sīnem itmişem avmāclıḳ
5. a. Tā ebed ẓulmet şebinde ḳalmış idüm dōstuñ
b. Māh-tābı ḥüsninüñ ger itmese iẖrāclıḳ
6. a. Zehr·i hicriyle helāk olmışdı çoḳdan cān ü dil
b. Luṭf idüp şīrīn lebi ger itmese güllāclıḳ
7. a. Bir ġıdā virmişdirür rūḥına ʿışḳı Mihrīnüñ
b. Görmez ol tā ḥaşre dek rūy·ı cihānda aclıḳ
8. a. Bī-günah ʿāşıḳları öldürmek ister ẓulmile
b. Çeşm·i ẖūn-rīzüñ ki haydi itmesün ḥaccāclıḳ